Không phải là thuốc đặc trị trị mụn trứng cá nhưng Spironolactone lại rất hay có mặt trong các toa đơn chữa trị. Vậy có nên dùng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá? Thắc mắc này sẽ được giải đáp ngay sau đây.
Spironolactone là thuốc gì?
Spironolactone là một thuốc lợi tiểu giữ kali. Thuốc này thường được sử dụng để điều trị các bệnh lý cường aldosteron nguyên phát, suy tim, xơ gan, tăng huyết áp, hạ kali máu, phù trong thai kỳ…
Bên cạnh đó, Spironolactone còn có tác dụng đối kháng lên thụ thể androgen ở da, đã được chứng minh giảm tiết nhờn – tác nhân quan trọng trong cơ chế gây mụn trứng cá.
Vì sao Spironolactone được dùng trong điều trị mụn trứng cá?
Mụn trứng cá do 4 yếu tố liên quan lẫn nhau quyết định:
- Nang lông bị tắc do rối loạn tạo tế bào sừng
- Tuyến nhờn hoạt động nhiều
- Vi trùng Propionibacterium acnes (tên mới Cutibacterium acnes) phát triển quá mức
- Xảy ra phản ứng viêm.
Qua nhiều nghiên cứu, tuyến nhờn được điều khiển bởi rất nhiều hormone: androgen, estrogen, growth hormone, insulin, insulin-ike growth factor-1, glucocorticoids, adrenocorticotropic hormone và melanocortins. Nghiên cứu sâu hơn nữa, Androgen là chất đóng vai trò chính trong việc sản xuất nhờn.
Trong cơ thể người, androgen nhóm các chất có liên quan đến biểu hiện nam tính, gồm có các chất DHEA, DHEA-S, Androstenedione, Testosterone và DHT. Tại da, tuyến nhờn, chính xác hơn là phức hợp nang lông – tuyến bã nhờn có thể tổng hợp androgen ngay tại chỗ, hoặc chuyển hóa các loại androgen có hoạt tính mạnh hơn và gây ra mụn.
Có nên dùng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá? Spironolactone thuộc nhóm thuốc kháng Androgen. Nội tiết Androgen ( trong đó có Testosterol) thường được biết đến là nhóm nội tiết nam. Nhưng thực tế Androgen cũng có ở nữ giới, nhưng với nồng độ thấp hơn.
Một số người phụ nữ sản xuất Androgen nhiều hơn mức cần thiết. Chất kháng Androgen như Spironolactone ức chế tế bào hấp thu Androgen. Androgen được cho là liên quan đến cơ chế gây mụn, vì thế các chất kháng Androgen góp phần vào ngăn ngừa và làm giảm mụn. Xuất phát cơ chế tác dụng của spironolactone, nên chỉ những người phụ nữ bị mụn trứng cá gặp vấn đề nội tiết mới có hiệu quả với thuốc này. Với những người phụ nữ bị mụn do nội tiết, thuốc này sẽ hữu ích trong việc kiểm soát mụn.
Một số nghiên cứu cho thấy khoảng 66% phụ nữ uống thuốc spironolactone có sự cải thiện rất tốt hoặc hết hoàn toàn mụn trên da. Khi sử dụng kết hợp với các thuốc tránh thai, con số này lên khoảng 85%, theo kết quả của một nghiên cứu khác.
Có nên dùng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá?
Mụn trứng cá là bệnh lý phổ biến gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của người bệnh. Hiện tại có rất nhiều phương pháp điều trị, tuy nhiên thuốc uống trị mụn vẫn là cách đạt hiệu quả tốt nhất.
Theo các hướng dẫn điều trị hiện nay, với mụn trứng cá nhẹ có thể điều trị bằng thuốc bôi còn dạng trung bình nặng sẽ được điều trị bằng thuốc uống. Thuốc uống trị mụn trứng cá được chia thành 3 nhóm theo cách tác dụng vào cơ chế gây mụn:
- Kháng sinh uống
- Thuốc liên quan đến nội tiết (hormone)
- Isotretinoin
Trong điều trị mụn trứng cá, với đại đa số mọi người, chúng ta chỉ sử dụng những phương pháp phổ biến như dùng kem trị mụn hay các loại viên uống trị mụn. Tuy nhiên, có những trường hợp lại cần phải áp dụng cả những liệu pháp hormone.
Những trường hợp này thường chủ yếu dành cho nữ giới bị mụn trứng cá, đặc biệt là những người có những dấu hiệu và triệu chứng (những giai đoạn bất thường, tóc mỏng) của androgen (hormone nam) quá mức với mụn xuất hiện vùng cổ hoặc phần dưới của mặt như đường viền hàm. Liệu pháp hormon lúc này cần áp dụng đề điều trị mụn bao gồm sử dụng estrogen liều thấp và progesterone (thuốc ngừa thai) hoặc thuốc kháng androgen (spironolactone).
Với những phụ nữ bị mụn trứng cá nặng và không đáp ứng với thuốc thoa ngoài da, thuốc uống tác động vào hormone như Spironolactone hoặc thuốc ngừa thai là một lựa chọn đáng cân nhắc. Liệu pháp hormone thường chủ yếu dành cho nữ giới bị mụn trứng cá, đặc biệt là những người có những dấu hiệu và triệu chứng của androgen quá mức với mụn xuất hiện vùng cổ hoặc phần dưới của mặt như đường viền hàm.
Có nên dùng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá? Thuốc Spironolactone không phải là thuốc đặc trị điều trị mụn trứng cá. Spironolactone được dùng để điều chỉnh hormone và hiệu quả trong việc điều trị mụn trứng cá ở phụ nữ. Nó cũng được sử dụng để tránh thai và thích hợp với những loại mụn nghiêm trọng và khó điều trị.
Loại thuốc này chỉ hiệu quả khi chống lại mụn gây ra bởi sự thay đổi của nội tiết. Nó đặc biệt hữu ích cho phụ nữ bị rối loạn nội tiết dẫn đến bị mụn và các vấn đề khác, chẳng hạn như rậm lông (lông mọc nhiều ở mặt).
Spironolactone được bán theo đơn của bác sĩ. Nó cũng có thể được bán dưới tên nhãn hiệu Aldactone. Spironolactone trong điều trị mụn trứng cá chỉ dùng cho phụ nữ. Spironolactone không được quy định để điều trị mụn trứng cá ở nam giới do tác dụng phụ. Spironolactone lại an toàn cho phụ nữ khỏe mạnh và khá hiệu quả, cải thiện dao động từ giảm 50% đến 100% mụn.
Hướng dẫn sử dụng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá
Khi sử dụng thuốc spironolactone như là một thuốc trị mụn trứng cá, liều lượng phổ biến nhất là 50 đến 100 mg hàng ngày. Nhiều bác sĩ da liễu thời điểm ban đầu thường kê đơn 25mg sau đó tăng dần đến liều mục tiêu trong khoảng một vài tuần sau đó. Bác sĩ sẽ xác định liều uống thích hợp nhất cho bạn, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bạn.
Nếu bạn chỉ có xu hướng bị mụn trong khoảng thời gian của chu kỳ kinh nguyệt, bác sĩ da liễu của bạn có thể cho bạn uống thuốc spironolactone trong tuần trước thời điểm hành kinh. Spironolactone thường được kê đơn cùng với các thuốc tránh thai. Nó cũng cần được sử dụng kết hợp với các kem trị mụn khác.
Tác dụng phụ của thuốc Spironolactone có thể gặp phải
Khi sử dụng thuốc trị mụn spironolactone với liều thấp thường ít tác dụng phụ hơn so với liều cao. Các tác dụng phụ có thể gặp phải là:
- Kinh nguyệt không đều
- Đau vú
- Khát nước, khô miệng
- Đau bụng, ói mửa, và/ hoặc tiêu chảy
- Đau đầu
- Chóng mặt
- Tăng nồng độ Kali máu
- Huyết áp thấp
- Tăng nồng độ kali máu và huyết áp thấp cần được kiểm tra định kỳ trong khi bạn dùng thuốc này. Ngoài ra, bạn không nên có thai khi đang dùng thuốc. Và thuốc này không phải là sự lựa chọn tốt nếu bạn có vấn đề về thận, hoặc có tiền sử ( hoặc tiền sử gia đinh) bị ung thư vú, ung thư tử cung hoặc ung thư buồng trứng.
- Nếu bạn có thai trong khi dùng spironolactone, em bé có thể bị dị tật bẩm sinh nghiêm trọng. Những trường hợp bị máu đông hay đột quỵ cũng nên tránh sử dụng phương pháp này.
Mẹo sử dụng thuốc Spironolactone
- Hãy uống thuốc sau ăn nếu uống lúc đói làm bạn đau dạ dày
- Uống nhiều nước bởi Spironolactone hoạt động như một thuốc lợi tiểu
- Hãy kiên nhẫn và thường mất vài tuần trước khi bạn thực sự nhận thấy một sự cải thiện trong da của bạn
- Hãy cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn bị bất kỳ tác dụng phụ nào
Dùng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá là liệu pháp hormone phù hợp điều trị mụn “cứng đầu” hiệu quả. Tuy nhiên đây không phải là phương pháp điều trị duy nhất. Vì vậy nếu gặp trường hợp mụn khó chữa, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể và thăm khám định kỳ.
Trên đây là tổng hợp của chúng tôi giúp giải đáp thắc mắc “Có nên dùng thuốc Spironolactone để trị mụn trứng cá?”. Chúc chị em luôn xinh đẹp và khỏe mạnh!