Câu kỷ tử là loại thảo dược rất tốt cho sức khỏe, giúp ngăn ngừa một số bệnh lý. Vậy công dụng cụ thể của loại cây là gì? Cách sử dụng ra sao? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về loại thảo dược này.
Đặc điểm của Câu kỷ tử
Cây kỷ tử có chiều cao trung bình từ 0.5 – 1.5m, mọc đứng, cành mảnh và có gai. Lá cây có hình mũi mác, hẹp ở gốc và mặt nhẵn.
Mọc xen kẽ với lá là hoa. Hoa của loại cây này mọc đơn độc hoặc thành chùm. Hoa có màu đỏ; quả mọng, nhỏ, hình trứng dài, có màu đỏ cam và đỏ thẫm khi chín. Cây cho hoa vào tháng 6 – 9 và sai quả từ tháng 7 – 10 hằng năm.
Phân bố
Câu kỷ tử có nguồn gốc từ Trung Quốc, tập trung ở các tỉnh Vân Nam, Quảng Đông và Quảng Tây.
Thu hái – sơ chế
Quả kỷ tử là một trong những vị thuốc quen thuộc trong Đông y. Thông thường, loại quả này được thu hái vào khoảng tháng 8-9 hàng năm.
Quả kỷ tử sau khi thu hái sẽ được đem phơi trong bóng mát cho đến khi quả có vẻ ngoài hơi nhăn thì mới đem phơi ngoài nắng cho khô hoàn toàn.
Kỷ tử có thể dùng sống hoặc tẩm mật sắc lấy nước đặc hoặc sấy cho khô rồi đem tán bột mịn để dùng. Đối với dùng quả tươi, kỷ tử cần được tẩm rượu trong 1 ngày đêm và giã dập trước khi dùng.
Vị thuốc
- Tính vị: Vị ngọt, tính bình.
- Quy kinh: Quy vào kinh Phế, Can và Thận.
Tác dụng của câu kỷ tử
- Tăng cường chức năng tạo máu
- Hạ đường huyết, cholesterol, bảo vệ gan và chống thoái hóa mỡ.
- Tăng trọng lượng cơ thể và kích thích sinh sản
- Tăng cường miễn dịch không đặc hiệu.
- Tác dụng hưng phấn ruột, ức chế tim và hạ huyết áp.
- Ức chế với một số loại tế bào gây ung thư ở người.
- An thần, bổ ích tinh huyết, bổ gân cốt…
- Hỗ trợ điều trị tiểu đường, huyết hư gây chóng mặt, khái thấu và đau thắt lưng.
Các bài thuốc chữa bệnh từ câu kỷ tử
- Bài thuốc dùng kỷ tử trị nám sạm da mặt
- Chuẩn bị: Sinh địa 3 cân và kỷ tử 10 cân
- Thực hiện: Đem dược liệu đã chuẩn bị tán thành bột mịn. Dùng bột này uống mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 1 thìa với rượu ấm. Duy trì uống ít nhất từ 1-2 tháng để cải thiện làn da hiệu quả.
- Bài thuốc dùng kỷ tử trị mắt mộng thịt và suy nhược cơ thể
- Chuẩn bị: 1 cân câu kỷ tử, 40g tiểu hồi hương, 40g thục tiêu, 40g chi ma, bạch phục linh, thục địa và bạch truật mỗi thứ 40g, mật và rượu.
- Thực hiện: Ngâm rượu với 1 cân kỷ tử, sau đó chia thành 4 phần bằng nhau. Phần đầu sao vàng, 3 phần còn lại lần lượt sao với chi ma, tiểu hồi hương và thục tiêu. Sau đó thêm bạch truật, thục địa và bạch phục linh vào, đem tất cả tán thành bột mịn, luyện với mật làm thành viên và dùng hằng ngày.
- Bài thuốc dùng kỷ tử trị lưng đau và mỏi gối
- Chuẩn bị: Sơn thù nhục 160g, sơn dược sao vàng 160g, thục địa 320g, câu kỷ tử 160g, quy bản sao, thỏ ty tử và lộc giao sao mỗi thứ 160g, ngưu tất 120g.
- Thực hiện: Đem tán bột mịn, trộn với mật làm thành hoàn. Ngày dùng 2 – 3 lần, mỗi lần uống từ 12 – 16g để phát huy tác dụng.
- Bài thuốc dùng kỷ tử hỗ trợ điều trị các bệnh về mắt (đục thủy tinh thể, hoa mắt, cườm mắt và giảm thị lực…)
- Chuẩn bị: Ba kích thiên và cúc hoa mỗi thứ 8g, nhục thung dung 12g, kỷ tử 20g và ba kích thiên 8g.
- Thực hiện: Đem các vị sắc lấy nước uống 2 lần/ngày
- Bài thuốc dùng kỷ tử chữa viêm dạ dày mãn tính
- Chuẩn bị: Một lượng câu kỷ tử khô.
- Thực hiện: Dùng 20g/ngày, chia thành 2 lần dùng. Đem nhai khi bụng đói, thực hiện bài thuốc trong 2 tháng.
- Bài thuốc dùng kỷ tử hỗ trợ chữa xơ gan và viêm gan mãn tính
- Chuẩn bị: Đương quy, mạch môn và bắc sa sâm mỗi thứ 12g, sinh địa 24 – 40g, câu kỷ tử 12 – 24g và xuyên luyện tử 6g.
- Thực hiện: Đem các vị sắc lấy nước uống.
- Bài thuốc hỗ trợ chức năng sinh lý ở nam giới
- Chuẩn bị: 15g câu kỷ tử.
- Thực hiện: Nhai kỷ tử trước khi ngủ, thực hiện liên tục cho đến khi khỏi.
Lưu ý khi dùng bài thuốc từ câu kỷ tử
Câu kỷ tử là vị thuốc được dùng phổ biến. Tuy nhiên, dược tính của chúng có thể ảnh hưởng ít nhiều đến một số đối tượng và có thể để lại tác dụng phụ không mong muốn.
- Tránh dùng kỷ tử trong thời gian mang thai vì dược liệu này có thể gây sảy thai
- Phụ nữ cho con bú nên hạn chế dùng câu kỷ tử vì có thể làm giảm khả năng bài tiết sữa.
- Cẩn trọng khi dùng cho người bị tiêu chảy kéo dài và tỳ vị hư yếu.
Trên đây là tổng hợp của chúng tôi về một số công dụng của loại thảo dược Câu kỷ tử. Hi vọng những chia sẻ này có thể giúp bạn lựa chọn các sản phẩm phù hợp để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.
Chúc bạn luôn khỏe mạnh!