Bệnh nha chu là một loại bệnh phổ biến ở vùng răng miệng, xuất hiện ở lứa tuổi trung niên, người già. Đây cũng là một trong những nguyên nhân thường gặp của tình trạng nhiễm trùng nướu, làm tổn thương mô mềm và phá hủy xương xung quanh răng, mất răng ở người lớn, bệnh thường diễn ra thầm lặng nên rất dễ bị bỏ qua, khi phát hiện bệnh thì đã trở nên nặng khó điều trị.
Bệnh Nha chu là bệnh gì?
Viêm nha chu nguyên nhân của bệnh là do vệ sinh răng miệng không được sạch sẽ, ít đánh răng ít nhất 2 lần trong ngày, dùng chỉ nha khoa hàng ngày và kiểm tra răng miệng thường xuyên sẽ phòng ngừa bệnh viêm nha chu thành công và làm giảm cơ hội phát triển nặng hơn của bệnh.
Vậy bệnh nha chu như thế nào, nguyên nhân và cách điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây:
Nguyên nhân bệnh Nha chu
Viêm nha chu thường bắt đầu bằng mảng bám, một màng dính vào răng gồm chủ yếu là vi khuẩn. Nếu không được điều trị sẽ dẫn đến bị viêm nha chu.
- Mảng bám trên răng khi ăn tinh bột, đường tương tác với vi khuẩn trong khoang miệng. Vì vậy đánh răng hai lần một ngày và dùng chỉ nha khoa mỗi ngày sẽ loại bỏ được mảng bám, nhưng các mảng bám này sẽ lại hình thành rất nhanh chóng.
- Mảng bám có thể cứng lại dưới đường viền nướu, lâu ngày trở thành cao răng. Khi đó sẽ khó có thể loại bỏ hơn là mảng bám và cao răng cũng chứa đầy các vi khuẩn gây hại. Mảng bám và cao răng ngày càng nhiều thì càng gây ra nhiều thiệt hại. Không thể loại bỏ cao răng như mảng bám bằng chỉ nha khoa và đánh răng thường xuyên, mà cần phải đến nha sĩ để loại bỏ chúng.
- Những mảng bám có thể gây viêm nướu, hình thành dạng bệnh nha chu nhẹ nhất. Viêm nướu là tình trạng nướu bị kích thích và viêm một phần nướu xung quanh chân răng, viêm nướu có thể được chữa trị hoàn toàn khi được điều trị đúng cách và chăm sóc răng miệng tốt tại nhà.
- Viêm nướu dẫn đến viêm nha chu, làm cho túi nha chu phát triển giữa nướu và răng của bạn chứa đầy mảng bám, cao răng và vi khuẩn. Theo thời gian, các túi này trở nên sâu hơn và chứa nhiều vi khuẩn hơn. Nếu không được điều trị kịp thời, những nhiễm trùng sâu này gây mất mô nướu và xương người bệnh có thể bị mất một hoặc nhiều răng. Thậm chí viêm mãn tính liên tục có thể gây căng thẳng, suy yếu hệ thống miễn dịch của người bệnh.
Triệu chứng bệnh Nha chu
Nướu khỏe mạnh thường có màu hồng, cứng và vừa khít quanh răng. Khi thấy mình có các triệu chứng sau thì chứng tỏ bạn đang bị bệnh nha chu đấy nhé:
- Nướu bị sưng
- Nướu có màu đỏ tươi, đỏ sẫm
- Nướu dễ chảy máuNướu không bao chặt răng, làm cho răng trông dài hơn bình thường
- Có khoảng trống mới phát triển giữa răng và nướu
- Mủ giữa răng và nướu
- Hôi miệng
- Răng lung lay
- Đau khi nhai
- Người bệnh chọn phía bên không đau để nhai thức ăn
Viêm nha chu còn có các loại viêm khác nhau, phổ biến nhất là:Viêm nha chu mãn tính là loại phổ biến nhất, chúng làm ảnh hưởng không nhỏ đến người lớn, trẻ em cũng có thể bị ảnh hưởng. Tình trạng này gây ra bởi sự tích tụ mảng bám, dần hình thành theo thời gian gây ra sự phá hủy nướu và xương, cuối cùng làm mất đi hàm răng nếu không được điều trị.
- Viêm nha chu thường tấn công ở thời thơ ấu hoặc thời gian đầu của tuổi trưởng thành. Bệnh có xu hướng theo gia đình dẫn đến mất xương nhanh chóng và mất răng nếu không điều trị sớm.
- Bệnh nha chu hoại tử khi các mô nướu bị chết, dây chằng răng và xương hỗ trợ do thiếu nguồn cung cấp máu dẫn đến hoại tử và nhiễm trùng nặng. Loại này thường xảy ra ở người có hệ thống miễn dịch bị ức chế như nhiễm HIV, điều trị ung thư hoặc các nguyên nhân khác và suy dinh dưỡng.
Biến chứng của bệnh nha chu:
- Bệnh nha chu có thể làm mất răng, theo các nghiên cứu cho biết vi khuẩn gây bệnh viêm nha chu có thể xâm nhập vào máu của người bệnh thông qua mô nướu, ảnh hưởng đến tim, phổi và các bộ phận khác của cơ thể. Ví dụ như bệnh hô hấp, viêm khớp dạng thấp, bệnh động mạch vành hoặc đột tử.
Đường lây truyền bệnh Nha chu
Bệnh nha chu không lây truyền từ người mắc bệnh sang người khoẻ mạnh.
Đối tượng nguy cơ bệnh Nha chu
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bệnh nha chu bao gồm:
- Viêm nướu
- Thực hiện chăm sóc răng miệng kém
- Hút thuốc hoặc nhai thuốc lá
- Càng lớn tuổi
- Thay đổi nội tiết tố như mang thai hoặc giai đoạn mãn kinh
- Lạm dụng chất gây nghiện
- Béo phì
- Dinh dưỡng không đầy đủ, bao gồm thiếu vitamin C
- Di truyền theo gia đình
- Một số loại thuốc gây khô miệng hoặc ảnh hưởng đến nướu
- Các điều kiện khiến suy giảm hệ thống miễn dịch như bệnh bạch cầu, HIV/AIDS và điều trị ung thư
- Một số bệnh khác như bệnh tiểu đường, viêm khớp dạng thấp và bệnh Crohn
Phòng ngừa bệnh Nha chu
Một trong những cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh nha chu là phải tuân thủ tốt việc vệ sinh răng miệng:
- Vệ sinh răng miệng tốt: Đánh răng trong hai phút ít nhất 2 lần trong mỗi ngày vào buổi sáng và trước khi đi ngủ, dùng chỉ nha khoa ít nhất một lần trong ngày. Dùng chỉ nha khoa trước khi đánh răng sẽ làm sạch các mảng thức ăn và vi khuẩn.
- Khám răng thường xuyên: Nên gặp nha sĩ hoặc vệ sinh răng miệng, lấy mảng bám, cao răng ít nhất 6 – 12 tháng 1 lần. Nếu có các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị viêm nha chu như khô miệng, uống một số loại thuốc hoặc hút thuốc, đối với những đối tượng này thường được khuyên đến khám răng miệng và vệ sinh răng miệng thường xuyên hơn bởi bác sĩ nha khoa.
Các biện pháp chẩn đoán bệnh Nha chu
Để biết có bị viêm nha chu hay không và mức độ nào , nha sĩ sẽ thực hiện các biện pháp như:
- Hỏi về tiền sử bệnh tật hoặc các yếu tố có thể góp phần làm xuất hiện hoặc nặng hơn vào các triệu chứng như hút thuốc hoặc dùng một số loại thuốc gây khô miệng.
- Kiểm tra miệng để tìm mảng bám, cao răng tích tụ và đánh giá xem có dễ bị chảy máu không.
- Đo độ sâu túi nha chu giữa rãnh của nướu và răng bằng cách đặt một đầu dò nha khoa bên cạnh răng và bên dưới đường viền nướu. Nếu nướu khỏe mạnh thì độ sâu của túi thường nằm trong khoảng 1 – 3 mm, nếu túi sâu hơn 4mm có thể chỉ ra viêm nha chu và nếu sâu hơn 6mm thì không thể làm sạch hẳn.
- Cần chụp X – quang nha khoa để kiểm tra tình trạng mất xương ở khu vực mà nha sĩ đã kiểm tra về độ sâu của túi.
Các biện pháp điều trị bệnh Nha chu
- Phương pháp điều trị không phẫu thuật:
Nếu viêm nha chu không nghiêm trọng và không có sự tiến triển thì có thể sử dụng các phương pháp điều trị không phẫu thuật, ít xâm lấn như:
- Cạo vôi để loại bỏ cao răng và vi khuẩn khỏi bề mặt răng và bên dưới nướu. Có thể thực hiện bằng dụng cụ, laser hoặc các thiết bị sóng siêu âm.
- Bào láng gốc răng, làm mịn bề mặt chân răng, ngăn chặn tích tụ cao răng và vi khuẩn. Loại bỏ các sản phẩm phụ của vi khuẩn góp phần gây viêm, trì hoãn chữa lành hoặc gắn lại nướu lên bề mặt răng.
- Kháng sinh tại chỗ hoặc uống có thể giúp kiểm soát nhiễm khuẩn. Sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ có thể bao gồm nước súc miệng kháng sinh hoặc bôi gel có chứa kháng sinh vào khoảng trống giữa răng và nướu hoặc vào túi sau khi làm sạch sâu. Tuy nhiên, kháng sinh đường uống có thể cần thiết để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn gây nhiễm trùng.
- Phương pháp điều trị phẫu thuật:
Nếu bị viêm nha chu tiến triển, các bác sĩ có thể chỉ định điều trị bằng phẫu thuật nha khoa như:
- Phẫu thuật giảm túi(Flap surgery). Các bác sĩ nha chu thực hiện các vết rạch nhỏ trong nướu, để lộ chân răng để có khoảng rộng thực hiện cao vôi và bào láng gốc răng hiệu quả hơn.
- Ghép các mô liên kết lấp đầy. Khi người bệnh bị mất mô nướu, đường viền nướu sẽ thụt xuống dưới do đó người bệnh cần phải mô khác để thay thế răng được vững chắc hơn. Điều này thường được thực hiện bằng cách lấy một lượng nhỏ mô từ vòm miệng hoặc chỗ khác và gắn vào vị trí mất nướu. Điều này có thể giúp giảm tình trạng thụ nướu hơn nữa, che phủ chân răng bị lộ và tăng tính thẩm mỹ cho răng của người bệnh.
- Ghép xương (Bone grafting). Đây là phương pháp khi viêm nha chu đã phá hủy xương xung quanh chân răng. Mảnh ghép có được lấy từ các mảnh xương nhỏ của người bệnh hoặc xương tổng hợp hoặc hiến tặng. Ghép xương giúp ngăn ngừa mất răng bằng cách giữ răng cố định, tạo nền tảng cho xương được tái tạo.
- Protein kích thích mô. Một kỹ thuật khác liên quan đến việc sử dụng một loại gel đặc biệt bôi vào chân răng bị bệnh. Gel này chứa các protein tương tự được tìm thấy trong sự phát triển men răng và kích thích xương và mô phát triển khỏe mạnh.
Trên đây là những thông tin về bệnh viêm nha chu, nguyên nhân và cách điều trị phù hợp từng giai đoạn. Hy vọng sẽ giúp bạn nhanh chóng xử lý để hàm răng chắc khỏe.